Գիտական խմբի անդամներ՝ Երվանդ Մարգարյանը և Լուսինե Մարգարյանը, հրապարակել են «Մաշտոցի և Վուլֆիլայի դերը քաղաքակրթական նոր ինքնության ձևավորման գործում» հոդվածը:
Հոդվածը նվիրված է 4-5-րդ դարերի սահմանագծի երկու լուսավորչական շարժումներին — գոթական և հայկականին. Երկու հոսանքների ակունքներում էլ ականավոր լուսավորիչներն են՝ Վուլֆիլան և Մաշտոցը, ովքեր հիմնաքար են դրել իրենց ժողովուրդների նախաարդիական ազգային ինքնության կերտման գործում։ Երկու դեպքում էլ դա քաղաքակրթական նախագիծ էր, որը կոչված էր վերջ դնելու հեթանոսությանը և թաքնված բարբարոսությանը հռոմեական աշխարհի ծայրամասում, որն արագորեն անկում է ապրում: Սեփական այբուբենի գյուտը, Սուրբ Գրքի թարգմանությունը հիմնական նպատակն է ունեցել կառուցել ազգային եկեղեցի, որն էլ իր հերթին միջնադարյան ազգային ինքնություն ստեղծելու հիմնական գործիքն է։
Եթե աղբյուրները չեն նշում, որ Վուլֆիլայի նախագծին աջակցել է գոթական վերնախավը, ապա Մաշտոցի կրթական նախագիծը, ընդհակառակը, առաջին իսկ քայլից արժանացել է հայ հասարակության բոլոր շերտերի հավանությանը և ակտիվ աջակցությանը՝ եկեղեցական և աշխարհիկ վերնախավի, ինչպես նաև հասարակ ժողովուրդի։ Իրականում դա համազգային ծրագիր էր։ Դրանով է բացատրվում հայկական մշակույթի վերելքը 5-րդ դարում։
Հոդվածում օգտագործված կոնստրուկտիվիստական տեսական սկզբունքների որոշ դրույթների հետ մեկտեղ, որոնք ազգը ներկայացնում են որպես սոցիալական կոնստրուկտ, հաշվի է առնվում նաև պատմական դիալեկտիկայի կանխորոշումը։